Cần cân nhắc kỹ việc cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi

Bộ Tư pháp nói việc cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi "chưa phù hợp"

Luật CCCD sửa đổi là dự án luật do Bộ Công an chủ trì xây dựng. Hồ sơ dự án CCCD sửa đổi đã được xây dựng và gửi xin ý kiến lên các bộ, ngành, địa phương. Đồng thời, dự án cũng đã được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ và Bộ Công an để lấy ý kiến của cá nhân, tổ chức, cơ quan theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Đến nay, Bộ Công an đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Công an các đơn vị, địa phương. Trong những đóng góp, đáng chú ý nhất là ý kiến liên quan đến khoản 2 Điều 20 nêu quy định về việc cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi theo yêu cầu.

Bộ Tư pháp nói việc cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi "chưa phù hợp"

Cụ thể, Bộ Tư pháp cho rằng, trẻ em dưới 14 tuổi vẫn đang trong giai đoạn phát triển mạnh và nhanh nên các đặc điểm nhận dạng chưa ổn định. Chính vì vậy, việc cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi là chưa phù hợp với tính chất và những quy định về căn cước công dân. 

Bộ Tư pháp cũng cho biết thêm, việc cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi sẽ phát sinh thêm nhiều thủ tục hành chính. Đồng thời, các giấy tờ cần để cấp căn cước sẽ dẫn đến việc lãng phí nguồn lực thực hiện, tăng chi phí đối với người dân mỗi lần cấp hay đổi thẻ. Đây cũng là gánh nặng với ngân sách nhà nước trong việc tổ chức triển khai thực hiện. 

Cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi: Khả thi và phù hợp với nhiều nước

Giải trình về vấn đề này, Bộ Công an cho biết đã chỉnh lý lại nhân dạng là thông tin sinh trắc học và đặc điểm cá biệt có tính ổn định để phân biệt người này với người khác. Bộ Công an cho biết, việc bổ sung đối tượng được cấp thẻ CCCD cho trẻ em dưới 14 tuổi bảo đảm tính khả thi bởi hiện nay đã có sự thay đổi về công nghệ thu nhận sinh trắc học của cá nhân.

Đối với vân tay, cơ quan sẽ sử dụng bộ thu nhận vân tay điện tử thay thế cho phương thức sử dụng mực lăn tay. Việc này có thể thực hiện thu nhận được vân tay của người từ đủ 5 tuổi trở lên, bảo đảm những yêu cầu để đối sánh dữ liệu sinh trắc học và yêu cầu quản lý nhà nước.

Ngoài ra, việc cấp thẻ CCCD cho công dân dưới 14 tuổi cũng rất phù hợp với quy định pháp luật về việc xuất nhập cảnh và những quy định pháp luật khác có liên quan. Quy định cấp thẻ CCCD cho người dưới 14 tuổi hiện đã được áp dụng với rất nhiều quốc gia như: Algeria, Argentina, Brunei, Chile, Bỉ, Bhutan, Colombia, Equatorial Guinea, Đức, Malaysia, Bồ Đào Nha, Syria, Thái Lan, Rwanda,…

Cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi có nhiều tiện ích, tiết kiệm nguồn lực

Theo Bộ Công an, việc cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi sẽ giảm thiểu được những giấy tờ, thủ tục hành chính, đồng thời phát huy được giá trị của việc khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu CCCD và tiện ích của thẻ CCCD điện tử.

Cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi cũng đem lại nhiều tiện ích trong việc xác thực thông tin cá nhân; thực hiện công tác thống kê, thiết lập bản đồ số dân cư; giảm chi phí trong công tác chuyển đổi số; bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng cho công dân tham gia được các giao dịch dân sự.

Theo Bộ Công an, thẻ CCCD được cấp cho người dưới 14 tuổi không thay thế cho giấy khai sinh. UBND cấp xã vẫn cần thực hiện cấp giấy khai sinh cho công dân theo đúng quy định hiện hành của pháp luật. Tuy nhiên, giấy khai sinh dễ rách nát, hư hỏng, khó bảo quản và chỉ được cấp duy nhất một lần. Giấy khai sinh cũng chứa rất ít thông tin của công dân nên sẽ gây nhiều khó khăn, bất tiện cho công dân.

Trong khi đó, thẻ CCCD cấp cho người dưới 14 tuổi có kích thước nhỏ gọn, chất liệu bền, tính bảo mật cao và tích hợp thêm rất nhiều thông tin theo nhu cầu của công dân. Điều này sẽ mang lại vô số tiện ích cho công dân trong việc học tập, đi lại và khám chữa bệnh.

Những cân nhắc khi thực hiện đề án cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi

Cũng theo Bộ Công an, việc cấp CCCD cho đối tượng dưới 14 tuổi này là theo nhu cầu, không bắt buộc và hoàn toàn miễn phí lần đầu. Tuy nhiên, rất nhiều ý kiến bày tỏ sự e ngại về đề xuất này. Những ý kiến không chỉ đến từ dư luận mà còn từ các cơ quan có chức năng thẩm định như Bộ Tư pháp, các ủy ban của Quốc hội.

Đơn cử, tại phiên họp thường vụ Quốc hội ngày 17/3, chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, đa số ý kiến đề nghị cân nhắc việc bổ sung quy định này. Một thông tin đáng lưu ý nữa trong phiên họp là khi xem xét, thông qua Luật CCCD 2014, vấn đề này đã được thảo luận nhưng Quốc hội quyết định chỉ cấp cho công dân từ đủ 14 tuổi trở lên.

Những cân nhắc khi thực hiện đề án cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi

Để thuyết phục dư luận, Bộ Công an cần có những nghiên cứu, phân tích sâu bằng các số liệu cụ thể để làm rõ nhiều vấn đề như:

Một là, việc thực hiện các giao dịch dân sự của công dân chưa đủ 14 tuổi có bị ảnh hưởng gì không nếu không có CCCD? Việc sử dụng giấy khai sinh trong các giao dịch này có phát sinh các bất cập, bất tiện, lãng phí? Việc thực hiện các quy định xuất nhập cảnh, hội nhập quốc tế liên quan đến trẻ em có bị vướng mắc vì không có CCCD hay không?

Hai là, nhu cầu cấp CCCD thế nào? Trong khoảng 19 triệu trẻ em dưới 14 tuổi thì bao nhiêu người có nhu cầu cấp CCCD? 

Ba là, liệu việc thực hiện cấp CCCD có lãng phí, tốn kém hay không? Bộ Công an cho biết miễn phí cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi. Tuy nhiên, đó chỉ là lệ phí cấp thẻ, còn những chi phí như phôi thẻ, trang thiết bị, bộ máy hành chính, vận hành, thời gian, công sức đi lại của người dân…?

Bốn là, mặc dù Bộ Công an khẳng định việc cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi là hoàn toàn không bắt buộc. Thế nhưng nhiều người vẫn rất lo ngại về viễn cảnh hàng chục triệu trẻ em cùng phụ huynh phải xếp hàng xin cấp CCCD. 

Trên tất cả, nếu quay lại vấn đề là dù có được cấp CCCD đi chăng nữa thì đa phần giao dịch của các trẻ em dưới 14 tuổi vẫn cần thực hiện thông qua bố mẹ hoặc người giám hộ. Mặc dù thẻ CCCD có nhiều tiện ích song chúng ta cần cân nhắc phần thiệt hơn trước khi đề án này được thông qua.