Quy định về luật ly hôn và những vấn đề pháp lý liên quan

Quy định về luật ly hôn và những vấn đề pháp lý liên quan

Luật ly hôn định nghĩa ly hôn là gì?

Tại khoản 14 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 nêu: Ly hôn là việc chấm dứt mối quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định hiệu lực pháp luật của Tòa án. Tòa án là cơ quan tối cao duy nhất có trách nhiệm đưa ra phán quyết về việc chấm dứt mối quan hệ hôn nhân của vợ chồng. Việc phán quyết ly hôn của Tòa án được thể hiện thông qua hai hình thức là bản án hoặc quyết định.

• Nếu hai bên vợ chồng đồng thuận việc ly hôn và cùng thỏa thuận với nhau giải quyết tất cả các nội dung quan hệ vợ chồng khi ly hôn thì được Tòa án công nhận và đưa ra phán quyết dưới hình thức là quyết định.
• Trường hợp vợ chồng xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp trong việc ly hôn thì Tòa án ra phán quyết dưới dạng bản án.

Quyền yêu cầu giải quyết ly hôn theo luật ly hôn

Trong Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định, những người được quyền yêu cầu giải quyết vấn đề ly hôn bao gồm:

Quyền yêu cầu giải quyết ly hôn theo luật ly hôn

• Vợ/Chồng hoặc cả hai có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết vấn đề ly hôn.
• Trường hợp một bên vợ/chồng bị mắc bệnh tâm thần hoặc một số bệnh không thể nhận thức, làm chủ được hành vi; là nạn nhân trong bạo lực gia đình do chồng/vợ của họ gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, sức khoẻ và tính mạng của họ thì cha/mẹ/người thân có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
• Luật ly hôn bảo vệ quyền lợi của phụ nữ và trẻ nhỏ bằng cách: không cho phép người chồng yêu cầu ly hôn khi vợ đang mang thai, sinh con hoặc nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi. 

Luật ly hôn trong trường hợp hai bên đồng thuận

Trong trường hợp cả vợ và chồng cùng đề đơn yêu cầu ly hôn: 

• Nếu xét thấy sự tự nguyện của hai bên về việc ly hôn và đã thỏa thuận xong về việc chia tài sản, trông nom, nuôi dưỡng, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm được những quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án sẽ công nhận thuận tình ly hôn; 
• Nếu các vấn đề trong ly hôn không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm những quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án sẽ đứng ra giải quyết việc ly hôn.

Luật ly hôn đơn phương 

Những trường hợp được đề đơn ly hôn đơn phương trong luật ly hôn đơn phương gồm: 

Những trường hợp được yêu cầu đơn phương theo luật ly hôn

• Khi việc hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án sẽ giải quyết vấn đề ly hôn nếu có đầy đủ căn cứ về việc vợ/chồng có những hành vi bạo lực gia đình; hành vi vi phạm nghiêm trọng về quyền, nghĩa vụ của vợ/chồng khiến cuộc hôn nhân đi đến bước trầm trọng, đời sống hôn nhân không thể tiếp tục kéo dài và mục đích hôn nhân không đạt được như mong muốn. 
• Nếu vợ/chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích đưa yêu cầu ly hôn thì Tòa án sẽ giải quyết cho ly hôn.
• Trường hợp cha/ mẹ/ người thân của vợ/chồng mắc bệnh tâm thần, không làm chủ được hành vi và nhận thức, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng/vợ của họ gây ra gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, sức khỏe, tính mạng đề đơn yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ đầy đủ.

Hậu quả pháp lý của ly hôn trong luật ly hôn

Khi mối quan hệ vợ chồng chấm dứt sẽ dẫn đến những hậu quả pháp lý tất yếu vợ chồng phải gánh chịu. Dưới đây là những hậu quả pháp lý của việc ly hôn: 

Hậu quả pháp lý của ly hôn trong luật ly hôn

Hậu quả về mối quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng

• Khi quyết định được đưa ra, bản án của Tòa về việc giải quyết ly hôn có hiệu lực thì mối quan hệ nhân thân giữa hai vợ chồng chấm dứt.
• Các quyền, nghĩa vụ về nhân thân giữa vợ và chồng chấm dứt. Đồng thời các quyền và nghĩa vụ được quy định trong luật Hôn nhân và gia đình cũng không còn hiệu lực.
• Kể từ thời điểm việc giải quyết ly hôn của Toà án có hiệu lực thì cá nhân đó là người độc thân. Họ hoàn toàn được quyền kết hôn với người khác mà không chịu bất kỳ sự ràng buộc nào. 

Hậu quả về mối quan hệ giữa bố, mẹ – con

Điều 58 Luật hôn nhân và gia đình nêu rõ: việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con cái sau khi bố mẹ ly hôn được áp dụng theo quy định tại điều 81, 82, 83 và 84 của Luật này. Theo đó, bố mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con trong trường hợp:

• Con chưa đến tuổi thành niên
• Con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động, không có tài sản tự nuôi thân. 

Quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong việc nuôi dưỡng con sau ly hôn sẽ do hai vợ chồng thoả thuận. Trường hợp không tự thoả thuận được thì Tòa án sẽ đưa ra quyết định giao con cho bên trực tiếp nuôi dựa trên những quyền lợi về mọi mặt của con. Nếu con đủ từ 7 tuổi trở lên thì việc ai nuôi sẽ được xem xét dựa trên nguyện vọng của con.

Nếu con dưới 36 tháng tuổi thì người mẹ được quyền nuôi con trực tiếp. Trừ trường hợp người mẹ không đủ khả năng để trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con hoặc giữa bố và mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con hơn. Người còn lại không trực tiếp nuôi con sẽ phải cấp dưỡng theo quy định của pháp luật. 

Hậu quả pháp lý khi chia tài sản ly hôn

Tại điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc giải quyết các vấn đề về tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng như sau: Việc chia tài sản sau ly hôn sẽ do các bên tự thỏa thuận, trường hợp hai bên không tự thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết theo nguyên tắc:

Về tài sản chung:

• Về nguyên tắc, tài sản chung của cả hai vợ chồng sẽ được chia đôi nhưng có thể xem xét đến hoàn cảnh gia đình và của hai người; công sức đóng góp của mỗi bên trong việc tạo lập và phát triển tài sản chung; lỗi của mỗi bên trong việc vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ/chồng.
• Tài sản chung của cả hai vợ chồng được chia bằng hiện vật tính theo giá trị. Nếu bên nào nhận phần tài sản thể hiện bằng hiện vật có giá trị lớn hơn thì có trách nhiệm thanh toán giá trị chênh lệch cho bên kia. 

Về tài sản riêng:

• Tài sản riêng của bên nào thì quyền sở hữu thuộc về bên đó. Trừ trường hợp tài sản riêng của vợ/chồng đã được nhập vào tài sản chung.
• Trường hợp tài sản riêng đã có sự sáp nhập mà vợ/chồng có yêu cầu chia tài sản thì sẽ được thanh toán phần giá trị tài sản mà mình đóng góp nếu không có thỏa thuận khác.

Trên đây là những nội dung cơ bản trong luật ly hôn mới nhất mà bạn cần nắm được. Việc nắm vững các thông tin được pháp luật quy định sẽ đảm bảo quyền lợi cho bạn trong trường hợp cuộc sống hôn nhân gặp vấn đề. Hãy tiếp tục theo dõi chuyên mục Pháp Luật của vietnam247.vn để cập nhật những thông tin mới nhất.